1

การสนทนากลม (Focus Group Discussion)

รศ.ดร.วรวฒ โรมรตนพนธ

2

ความหมาย

• การสนทนากลม หมายถงการรวบรวมขอมลจากการนงสนทนาของกลมผใหขอมล (Key Informant) เปนกลม โดยผเขารวมการสนทนากลมจะถกคดเลอกจากผทมประสบการณตรง หรอเปนผสามารถใหขอมลทตองการได ดงนน ผเขารวมการสนทนากลมจงจะเปนทมคณลกษณะหลาย ๆ ประการทคลายคลงกน (Homogeneity) โดยกลมคนเหลาน จะถกเชญใหมารวมวงสนทนากนอยางเปนธรรมชาต ในบรรยากาศทเหมาะสม โดยมจ านวนสมาชกอยระหวาง 8-10 คน (บางต าราระบจ านวน 6-12 คน)

3

องคประกอบของการสนทนากลม

1. ประเดนทตองการสนทนา ซงจะท าใหสามารถรบทราบความคดเหนในแงมมตาง ๆ

2. แนวค าถาม ทจะตองก าหนดไวกอนลวงหนา และจะตองมการจดเปนหมวดหม และล าดบกอนหลง เพอปองกนความสบสนในการสนทนา

3. การคดเลอกผเขารวมสนทนากลม โดยจะคดเลอกผทมประสบการณตรง และมภมหลงคลาย ๆ กนหรอใกลเคยงกน เพอประโยชนในการแลกเปลยนความคดเหนระหวางสมาชกในกลม

4

องคประกอบของการสนทนากลม (ตอ)

4. บคลากรทจะด าเนนการสนทนากลม ประกอบดวย • พธกร ทจะท าหนาทถามค าถาม และน าการพดคย รวบทงควบคมการ

สนทนาใหเปนไปตามวตถประสงค กระตนใหสมาชกไดแสดงความคดเหนอยางทวถง เทาเทยมกน

• ผจดบนทกการสนทนา ซงจะจดทงค าพด อากปกรยาทาทาง อารมณ รวมทงการบนทกผงการนงของสมาชกผเขารวมสนทนาดวย

• ผชวยด าเนนรายการ เปนผคอยอ านวยความสะดวกใหแกกลมผสนทนานทกดาน อาท การบรการน า อาหารวาง รวมทงคอยควบคมไมใหกลมผ สนทนาไดรบการรบกวนจากภายนอก

5

องคประกอบของการสนทนากลม (ตอ)

– อปกรณทใชในการรวบรวมขอมล ประกอบดวย • เครองบนทกเสยง โดยจะตองเตรยมส ารองแบตเตอรรใหเพยงพอ • สถานทส าหรบการสนทนา ซงจะตองเปนสถานททสมาชกรจก มความสะดวกสบาย เงยบสงบไมพลกพลาน หรอมเสยงรบกวน

• ของทระลก เพอตอบแทนสมาชกทเขารวมกลมสนทนา ซงจะแจกใหหลงเสรจการสนทนาแลว

• อาหารวาง น าดม ระหวางการสนทนา รวมทงอปกรณเสรมการพดคย อาท รปภาพ เอกสาร หนงสอ ฯลฯ

• ระยะเวลาทเหมาะสม คอไมควรเกนกวา 2 ชวโมงโดยประมาณ

6

การด าเนนการสนทนากลม

1. เชญสมาชกเขาหองทจดเตรยมไว หากเปนหองทใหญ และสมาชกนงหางกน อาจตองมระบบเสยงเขามาชวยใหการสนทนาเปนไปอยางราบรนชดเจน

2. ควรมปายชอ (อาจเปนชอจรงหรอชอสมมตกได) ส าหรบสมาชกทกคน โดยวางปายชอไวดานหนาเพอใหสามารถเรยกชอกนได

3. เรมตนดวยการแนะน าตนเอง และทมงานโดยพธกรจะชแจงวตถประสงคการสนทนา พรอมทงแจงดวยวาจะมการบนทกเสยงไวดวย

4. สรางบรรยาการ สรางความคนเคย และเรมค าถามตามล าดบทเตรยมไว

7

การด าเนนการสนทนากลม (ตอ)

5. เปดโอกาสใหสมาชกมการแลกเปลยนความคดเหน โดยพธกรตองคอยกระตนใหสมาชกไดแสดงความเหนอยางทวถง รวมทงคอยจ ากดเวลาส าหรบสมาชกบางรายทใชเวลามากเกนไปในการแสดงความคดเหน หรอคอยครอบง าความคดผอน

6. เมอไดพดคยจนครบประเดน และถงเวลาทตองยต (ไมควรเกน 2 ชวโมง) พธกรกลาวยตการสนทนา กลาวขอบคณ และแจกของทระลกแกผเขารวมสนทนากลม

8

แนวค าถามในการสนทนากลม หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

ด าเนนการสนทนาเมอวนท.....เดอน...................พ.ศ.2555 พธกร รองศาสตราจารย ดร.วรวฒ โรมรตนพนธ ผจดบนทก ............................................................ ผชวยด าเนนรายการ....................................................

9

รายชอผเขารวมสนทนากลม กลมผใชตอเนอง 1.A

2.B

3.C

4.D

5.E

10

รายชอผเขารวมสนทนากลม กลมผทเลกใช 1.ก 2.ข 3.ฅ 4.ง 5.จ

แนวค าถามในการสนทนากลม (กลมทใชตอเนอง)

11

1.กอนททานจะเลอกใช แชมพยหอน ทานมปญหาเกยวกบเสนผมหรอหนงศรษะของทานหรอไมอยางไร (อาท ผมแหง ผมแตกปลาย คนศรษะ มรงแค ศรษะมเชอรา ศรษะมผดผนคน อกเสบ ฯลฯ) หากมปญหา มความรนแรงมากนอยเพยงใด อยางไร

2.กอนททานจะเลอกใชแชมพยหอน ทานไดใชแชมพยหออนมากอนหรอไม กรณาบอกดวยวา ชอยหออะไร เพราะเหตใดทานจงเลกใชแชมพยหอดงกลาว

แนวค าถามในการสนทนากลม (กลมทใชตอเนอง)

12

3. ทานไดหนมาใชแชมพยหอนตงแตเมอใด (ระบเดอน/ป พ.ศ.ทเรมใช) เพราะเหตใดทานจงตดสนใจหนมาใชแชมพยหอน (บอกมลเหตจงใจทหนมาเลอกใช ทง ๆ ทยงไมเคยใชมากอน และยงไมไดพสจนวามคณภาพจรงหรอไม)

4. เมอทานไดเรมใชแชมพยหอน ทานประทบใจในคณสมบตสวนใดของแชมพ (กลนหอม ฟองด ราคาไมแพงมาก ผมนม สลวย ดกด าเปนเงางาม แกคนศรษะ ขจดรงแคและเชอราบนหนงศรษะ ลดการอกเสบบนหนงศรษะ และผลตภณฑมความปลอดภย ฯลฯ)

5. เหตผลอะไรทท าใหทานเลอกใชแชมพยหอนตอเนองมาถงปจจบน

แนวค าถามในการสนทนากลม (กลมทเลกใช)

13

1.กอนหนาน ทานมปญหาเกยวกบเสนผมหรอหนงศรษะของทานหรอไมอยางไร (อาท ผมแหง ผมแตกปลาย คนศรษะ มรงแค ศรษะมเชอรา ศรษะมผดผนคน อกเสบ ฯลฯ) หากมปญหา มความรนแรงมากนอยเพยงใด อยางไร

2.กอนททานจะเลกใชแชมพยหอน ทานไดใชแชมพยหออนมากอนหรอไม กรณาบอกดวยวา ชอยหออะไร เพราะเหตใดทานจงเลกใชแชมพยหอดงกลาว

แนวค าถามในการสนทนากลม (กลมทเลกใช)

14

3. ทานไดหนมาใชแชมพยหอนตงแตเมอใด (ระบเดอน/ป พ.ศ.ทเรมใช) เพราะเหตใดทานจงตดสนใจหนมาใชแชมพยหอน (บอกมลเหตจงใจทหนมาเลอกใช ทง ๆ ทยงไมเคยใชมากอน และยงไมไดพสจนวามคณภาพจรงหรอไม)

4. เมอทานไดเรมใชแชมพยหอน ทานไมประทบใจในคณสมบตสวนใดของแชมพ (กลนไมหอม ฟองนอย ราคาคอนขางแพง ผมแหง ผมแตกปลาย คนศรษะ มรงแค ศรษะมเชอรา ศรษะมผดผนคน อกเสบ ฯลฯ และผลตภณฑไมมความปลอดภย ฯลฯ)

5.เหตผลอะไรทท าใหทานเลกใชแชมพยหอนและหนไปใชแชมพยหอใหม

15

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทใชตอเนอง) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 1 A B C D E สรป

กอนททานจะเลอกใช แชมพยหอน ทานมปญหาเกยวกบเสนผมหรอหนงศรษะของทานหรอไมอยางไร (อาท ผมแหง ผมแตกปลาย คนศรษะ มรงแค ศรษะมเชอรา ศรษะมผดผนคน อกเสบ ฯลฯ) หากมปญหา มความรนแรงมากนอยเพยงใด อยางไร

16

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทใชตอเนอง) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 2 A B C D E สรป

กอนททานจะเลอกใชแชมพยหอน ทานไดใชแชมพยหออนมากอนหรอไม กรณาบอกดวยวา ชอยหออะไร เพราะเหตใดทานจงเลกใชแชมพยหอดงกลาว

17

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทใชตอเนอง) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 3 A B C D E สรป

ทานไดหนมาใชแชมพยหอนตงแตเมอใด (ระบเดอน/ป พ.ศ.ทเรมใช) เพราะเหตใดทานจงตดสนใจหนมาใชแชมพยหอน (บอกมลเหตจงใจทหนมาเลอกใช ทง ๆ ทยงไมเคยใชมากอน และยงไมไดพสจนวามคณภาพจรงหรอไม)

18

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทใชตอเนอง) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 4 A B C D E สรป

เมอทานไดเรมใชแชมพยหอน ทานประทบใจในคณสมบตสวนใดของแชมพ (กลนหอม ฟองด ราคาไมแพงมาก ผมนม สลวย ดกด าเปนเงางาม แกคนศรษะ ขจดรงแคและเชอราบนหนงศรษะ ลดการอกเสบบนหนงศรษะ และผลตภณฑมความปลอดภย ฯลฯ)

19

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทใชตอเนอง) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 5 A B C D E สรป

เหตผลอะไรทท าใหทานเลอกใชแชมพยหอนตอเนองมาถงปจจบน

20

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทเลกใช) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 1 ก ข ฅ ง จ สรป

กอนหนาน ทานมปญหาเกยวกบเสนผมหรอหนงศรษะของทานหรอไมอยางไร (อาท ผมแหง ผมแตกปลาย คนศรษะ มรงแค ศรษะมเชอรา ศรษะมผดผนคน อกเสบ ฯลฯ) หากมปญหา มความรนแรงมากนอยเพยงใด อยางไร

21

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทเลกใช) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 2 ก ข ฅ ง จ สรป

กอนททานจะเลกใชแชมพยหอน ทานไดใชแชมพยหออนมากอนหรอไม กรณาบอกดวยวา ชอยหออะไร เพราะเหตใดทานจงเลกใชแชมพยหอดงกลาว

22

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทเลกใช) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 3 ก ข ฅ ง จ สรป

ทานไดหนมาใชแชมพยหอนตงแตเมอใด (ระบเดอน/ป พ.ศ.ทเรมใช) เพราะเหตใดทานจงตดสนใจหนมาใชแชมพยหอน (บอกมลเหตจงใจทหนมาเลอกใช ทง ๆ ทยงไมเคยใชมากอน และยงไมไดพสจนวามคณภาพจรงหรอไม)

23

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทเลกใช) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 4 ก ข ฅ ง จ สรป

เมอทานไดเรมใชแชมพยหอน ทานไมประทบใจในคณสมบตสวนใดของแชมพ (กลนไมหอม ฟองนอย ราคาคอนขางแพง ผมแหง ผมแตกปลาย คนศรษะ มรงแค ศรษะมเชอรา ศรษะมผดผนคน อกเสบ ฯลฯ และผลตภณฑไมมความปลอดภย ฯลฯ)

24

แบบบนทกการสนทนากลม (กลมทเลกใช) หวขอ เหตผลในการใช/เลกใช แชมพสระผมยหอ..............

เมอวนท....เดอน..................พ.ศ.2557

ขอท 5 ก ข ฅ ง จ สรป

เหตผลอะไรทท าใหทานเลกใชแชมพยหอนและหนไปใชแชมพยหอใหม

25

ขอท/ประเดนท ขอสรปกลมทใชตอเนอง ขอสรปกลมทเลกใช

ขอท 1 ปญหาเกยวกบเสนผมและ

หนงศรษะ

ขอท 2 เหตผลทเลกใชแชมพกอน

หนาน

ตารางสรปผลการสนทนากลม

26

ขอท/ประเดนท ขอสรปกลมทใชตอเนอง ขอสรปกลมทเลกใช

ขอท 3 เหตผลทท าใหหนมาใช

แชมพยหอน

ขอท 4 ประเดนส าคญทท าใหประทบใจ/ไมประทบใจใน

คณสมบตสวนใดของแชมพ

ขอท 5 เหตผลทท าใหใชอยาง

ตอเนอง/เลกใชแชมพยหอน

ตารางสรปผลการสนทนากลม